Strategy and its contact with reality.

Engeland heeft ons ten tweeden male getrakteerd op een politiek drama dat zijn weerga niet kent. Voor de tweede keer verheft een premier een verkiezing tot centraal middel (i.t.t. een doel) van zijn/haar politieke strategie. Voor de tweede keer krijgt deze premier de backfire vol in het gezicht.

Het begon met David Cameron die het brexit referendum beloofde om de toenmalige verkiezingen te winnen. De eerste stap van die strategie werkte. Toen kwam het beloofde referendum, en de rest is geschiedenis, zoals zo vaak wordt gezegd bij dit soort zaken.

Gisteren was het Theresa May. Om zo goed mogelijk de brexit onderhandelingen in te gaan meende zij een grotere meerderheid in het eigen parlement nodig te hebben (= doel). Een perfect logische gedachte. Ook het middel om dit doel te bereiken ligt voor de hand: verkiezingen. Een strategie lijkt geboren; so far, so good.

Dit is meteen een goed punt om aan te geven waarin een strategie zich kan onderscheiden van b.v. een project plan, en stiekem ook de meeste business plannen. Een project plan is gebouwd op zekerheden. Dat moet ook. Als we b.v. een nieuwe fabriek gaan bouwen dan moet die er uiteindelijk ook gewoon staan en het doen. Natuurlijk zullen er onverwachte dingen gebeuren, en mogelijk dat die tot vertragingen en/of kostenoverschrijdingen leiden, maar uiteindelijk staat de fabriek er.

Een strategie is anders. Het lijkt op een plan, maar is dat niet. Een strategie is gebouwd op onzekerheden. Het enige wat een strategie doet is de kans op succes beïnvloeden. Een goede strategie verhoogt de kans, een slechte of afwezige strategie… Het kan dus ook bij een goede strategie 180 graden anders uitpakken. Dat lijkt te zijn wat Theresa May nu is overkomen. Waar zij het vergroten van haar meerderheid zocht heeft ze een minderheid gekregen. Hoe kan dat?

Omdat een strategie enkel de kans op succes beïnvloedt moet hij steeds opnieuw tegen het licht gehouden worden. Een strategie is niet een document ergens op een C-schijf, diep verstopt waar deze het scherm nooit meer ziet. Dat lijkt wel wat Theresa May heeft gedaan. Of beter gezegd, zij heeft, denk ik, gemeend een projectplan te moeten maken i.p.v. een strategie. Omdat een plan gebouwd is op zekerheden heeft zij het koste wat het kost willen vast houden; stick to the plan! Had zij een strategie gemaakt, en dus gebouwd op onzekerheden, dan had zij zich vaker en beter de vraag gesteld: is mijn aanpak nog wel effectief?

Daar ligt mogelijk ook de kern van het succes van Jeremy Corbyn. Hij koos de moeilijk te voorspellen jongeren als belangrijkste publiek voor zijn boodschap. Hij pakte ook direct de kansen die de onverwachte, en betreurenswaardige, gebeurtenissen boden om de zwakke plekken van Theresa May aan te pakken. En keer op keer buitte hij de weigering van Theresa May om direct met hem in debat te gaan ten volle uit. Tijdens deze gehele periode leek Theresa May haar plan stug vast te houden… en de rest zal geschiedenis zijn, zoals we ook hier weer moeten zeggen.